Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Karslıların tam 500 çeşit halk dansı olduğu söylenir. Yalnız kızların oynadığı danslara Han Kızlar, yalnız erkeklerin dansına da Şeyh Şamil adlarını vermişlerdir. Bir erkek, bir kız oynatılan dans Terekeme'dir. Bar şeklinin fihristi de uzundur: Iğdır Barı, Döne Barı, Papuri Barı vs. Artvin'de bugün 50-60 çeşit oyun oynanır. Ritim ve figür itibariyle çok sert ve süratli oldukları için kadınların ayrı oyunları vardır. Çalgıları; davul zurna, garmon ve tulum.
Erzurum'da I. Dünya Savaşı'ndan önce 32 kadar oyun varken bugün 13 oyunları kalmış: Başbar, Dikine, Çingeneler, Tamzara, Hoşbilezik, Dello, Aşırma, Sekme, Daldalar, Hançer Barı, Köroğlu. Kadın oyunları ayrıdır: Ben Bir Kavak Olaydım, Timurağa. Erzurum'da Bar evvelce fes ve abbaniye ile oynanırdı.
Erzincan'ın kuzeybatısına düşen Şebinkarahisar'da bir Tamzara oyunu tanınmıştır. Önce yayılmış ve sonra çeşitlenmiş oyunlardan biridir. Tamzara oyununu Harput, Eğin ve kuzeyden Giresun bölgeleri hep bilirler. Fakat, yayıldıkça çeşitlenmeye uğradığında da hiç şüphe yoktur. Yer adı olarak Tamzara, Şebinkarahisar'ın kuzeyine düşen on altı kadar köylük ve dağlıklar arasına düşen bir bucaktır.
Bitlis'te Yarım Garzanî ve Tam Garzanî adı verilen danslar, Yarım Goranî ve Tam Goranî de dediklerinin aynıdır. Garzanî aslında aynı dans olup, yer yer söylenişlerinde ve figürlerinde de bazı değişmeler meydana gelmiştir.
Siirt oyunları arasında Govent'in kendine özgü bir yeri vardır. Kızlar bir tarafta, erkekler onların karşılarında sıralanıp yüz yüze iki dizi teşkil ederler Her iki tarafın birer "sergovent"i, yani Başçeken'i vardır. Dans başlayınca erkek tarafının sergovendi erkeği öven bir beyiti solo olarak söyler. Beytin sonunu kendi tarafı koro halinde tekrarlar. Sonra kız tarafının sergovendi kızı öven bir beyit söyler, sonunda kendi tarafı aynı sözleri aynı ezgiyle bir ağızdan tekrarlar. Dans bu şekilde devam eder.
Gümüşhane'nin merkez ilçesi hem Trabzon danslarının hem de Bayburt danslarının buluşma yeri gibidir. Kimi davul zurna, kimi de kemençe eşliğiyle oynarlar. Güneyden sayılarak en fazla Tamzara ve Kürt'ün Kızı (Türk'ün kızı), kuzeyden de Dik horon ve Titreme (Horanı) oynanır.
Muş'ta da, Anadolu'nun çoğu yerlerinde revaçtan düşmüş en eski Oğuz kaynağından iz ve anılar bulunabilmektedir. Muş oyunları şunlardır: Koçeri, Yalkuşte, Govent, Silvanî, Karzanî, Tek Oyun, Kol Oyunu, Aşırma, Sektirme, Lemo Ağır Oyunu. Muş'ta ağır danslar vardır ki, dans esnasında başın üzerine bir tas su konulsa dökülmez. O kadar ağır oynanır.
Halay, asırlardan beri gelen ve karakteri bakımından alelâde eğlence oyunundan tamamiyle farklı "ritual dance" içeriğini ifade eden, çeşitli sıra danslarımızın genel adıdır. Halayların figürleri vakur, ciddi ve nezihtir. Sivas, Erzurum, Elazığ gibi merkezlerimizde güzellikçe üstün çeşitleri vardır. Bazı bölgelerde de seyrekleşmiş, pek fazla basitleşmiş, adı bile "alay" halini almış görünüştedir. Sivas, zengin halay merkezlerinin halen başında sayılsa yeridir. Doğumuzdan Kars'ta Yallı ve Bar adlı andırışlı toplu danslar yanında, bazı halay çeşitlerinin de sayılmasına karşılık, Batı Anadolu'dan örneğin, bazı Gelibolu köylerimizde Alay Oyunu vardır. Bazı halay tiplerinde zaman zaman bir tapınma dansı edası sezilebiliyor. Bu edaları içerisinde hâlâ paiyen bir karakterin kalıntılarına rastlar gibi oluruz. Eski cevher mistik idiyse, onun şimdiki kabuğunda yiğitlik unsuru yoğunluk halindedir.
Tarih: 2016-03-02 01:56:54 Kategori: Sözlük
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Doğu Anadolu Halk Dansları Nedir
Erzurum'da I. Dünya Savaşı'ndan önce 32 kadar oyun varken bugün 13 oyunları kalmış: Başbar, Dikine, Çingeneler, Tamzara, Hoşbilezik, Dello, Aşırma, Sekme, Daldalar, Hançer Barı, Köroğlu. Kadın oyunları ayrıdır: Ben Bir Kavak Olaydım, Timurağa. Erzurum'da Bar evvelce fes ve abbaniye ile oynanırdı.
Erzincan'ın kuzeybatısına düşen Şebinkarahisar'da bir Tamzara oyunu tanınmıştır. Önce yayılmış ve sonra çeşitlenmiş oyunlardan biridir. Tamzara oyununu Harput, Eğin ve kuzeyden Giresun bölgeleri hep bilirler. Fakat, yayıldıkça çeşitlenmeye uğradığında da hiç şüphe yoktur. Yer adı olarak Tamzara, Şebinkarahisar'ın kuzeyine düşen on altı kadar köylük ve dağlıklar arasına düşen bir bucaktır.
Bitlis'te Yarım Garzanî ve Tam Garzanî adı verilen danslar, Yarım Goranî ve Tam Goranî de dediklerinin aynıdır. Garzanî aslında aynı dans olup, yer yer söylenişlerinde ve figürlerinde de bazı değişmeler meydana gelmiştir.
Siirt oyunları arasında Govent'in kendine özgü bir yeri vardır. Kızlar bir tarafta, erkekler onların karşılarında sıralanıp yüz yüze iki dizi teşkil ederler Her iki tarafın birer "sergovent"i, yani Başçeken'i vardır. Dans başlayınca erkek tarafının sergovendi erkeği öven bir beyiti solo olarak söyler. Beytin sonunu kendi tarafı koro halinde tekrarlar. Sonra kız tarafının sergovendi kızı öven bir beyit söyler, sonunda kendi tarafı aynı sözleri aynı ezgiyle bir ağızdan tekrarlar. Dans bu şekilde devam eder.
Gümüşhane'nin merkez ilçesi hem Trabzon danslarının hem de Bayburt danslarının buluşma yeri gibidir. Kimi davul zurna, kimi de kemençe eşliğiyle oynarlar. Güneyden sayılarak en fazla Tamzara ve Kürt'ün Kızı (Türk'ün kızı), kuzeyden de Dik horon ve Titreme (Horanı) oynanır.
Muş'ta da, Anadolu'nun çoğu yerlerinde revaçtan düşmüş en eski Oğuz kaynağından iz ve anılar bulunabilmektedir. Muş oyunları şunlardır: Koçeri, Yalkuşte, Govent, Silvanî, Karzanî, Tek Oyun, Kol Oyunu, Aşırma, Sektirme, Lemo Ağır Oyunu. Muş'ta ağır danslar vardır ki, dans esnasında başın üzerine bir tas su konulsa dökülmez. O kadar ağır oynanır.
Halay, asırlardan beri gelen ve karakteri bakımından alelâde eğlence oyunundan tamamiyle farklı "ritual dance" içeriğini ifade eden, çeşitli sıra danslarımızın genel adıdır. Halayların figürleri vakur, ciddi ve nezihtir. Sivas, Erzurum, Elazığ gibi merkezlerimizde güzellikçe üstün çeşitleri vardır. Bazı bölgelerde de seyrekleşmiş, pek fazla basitleşmiş, adı bile "alay" halini almış görünüştedir. Sivas, zengin halay merkezlerinin halen başında sayılsa yeridir. Doğumuzdan Kars'ta Yallı ve Bar adlı andırışlı toplu danslar yanında, bazı halay çeşitlerinin de sayılmasına karşılık, Batı Anadolu'dan örneğin, bazı Gelibolu köylerimizde Alay Oyunu vardır. Bazı halay tiplerinde zaman zaman bir tapınma dansı edası sezilebiliyor. Bu edaları içerisinde hâlâ paiyen bir karakterin kalıntılarına rastlar gibi oluruz. Eski cevher mistik idiyse, onun şimdiki kabuğunda yiğitlik unsuru yoğunluk halindedir.
Tarih: 2016-03-02 01:56:54 Kategori: Sözlük
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx